Skip to main content

30 красавіка, панядзелак

разважанні

ЕВАНГЕЛЛЕ

Ян 14, 21–26

Суцяшальнік, якога Айцец пашле, навучыць вас усяму 

+ Чытанне святога Евангелля паводле Яна.

У той час:

Езус сказаў сваім вучням: Хто мае запаведзі Мае і захоўвае іх, той любіць Мяне. А хто любіць Мяне, таго палюбіць Айцец Мой, і Я палюблю яго і аб’яўлюся яму.

Юда — не Іскарыёт — кажа Яму: Пане, як сталася, што Ты хочаш аб’явіцца нам, а не свету?

Езус сказаў яму ў адказ: Калі хто любіць Мяне, той захоўвае слова Маё, і палюбіць таго Айцец Мой, і прыйдзем да яго, і зробім жыллё ў яго. Хто не любіць Мяне, той не захоўвае слоў Маіх. А слова, якое вы чуеце, не Маё, але Айца, які паслаў Мяне.

Я сказаў вам гэта, будучы з вамі. А Суцяшальнік, Дух Святы, якога Айцец пашле ў імя Маё, навучыць вас усяму і нагадае вам пра ўсё, што Я сказаў вам.

Гэта слова Пана.

catholic.by

Людзі па-рознаму акрэсліваюць любоў. Жыццёвы вопыт многіх паказвае, што сапраўдная любоў пачынаецца з разумення патрэбаў, прагненняў і каштоўнасцяў любімай асобы. Немагчыма любіць кагосьці шчыра, калі не ведаеш, або прынамсі не хочаш ведаць, у чым гэтая асоба мае патрэбу і якімі каштоўнасцямі жыве.

Хрыстос кажа: «Хто мае запаведзі Мае і захоўвае іх, той любіць Мяне». Але каб палюбіць Езуса, не трэба ў першую чаргу змушаць сябе захоўваць Ягоныя запаведзі. Паслухмянасць запаведзям павінна ісці поруч з любоўю і вынікаць з яе. Захоўваць запаведзі Езуса – гэта ведаць Яго прагненні і падзяляць Яго каштоўнасці. Адным словам – быць паслухмяным волі Езуса, якая ў запаведзях выражаецца. Але гэта не юрыдычная паслухмянасць – з абавязку, а паслухмянасць з любові, калі прагнеш таго, чаго прагне Ён.

Свет, пра які ўзгадвае Юда, пакуль што не ў стане зразумець Хрыста, бо свет яшчэ не любіць Яго асабіста. Асяроддзе габрэяў і язычнікаў ацэньвае Езуса перш за ўсё як палітычнага месію, як настаўніка нейкай новай філасофіі, але не як блізкую любімую асобу. Толькі любоў дазваляе ўбачыць сутнасць Езуса і Яго місіі. Таму Езус найперш аб’яўляецца Апосталам і вучням, у якіх ужо ўсталяваліся асабістыя зносіны з Ім. Дзякуючы гэтай повязі яны маюць шанец прыняць Езусава аб’яўленне і аддана пераказваць яго далей.

Наколькі добра я ведаю мары, прагненні і патрэбы маіх блізкіх? На якім узроўні развіцця мая паслухмянасць Езусавым запаведзям – з абавязку ці таксама з любові? Ці шукаю я для сябе нейкія канкрэтныя формы пераказу Евангелля іншым?

Брат Андрэй Квяцінскі OFMCap, Літва.

  • Праглядаў: 718

29 красавіка, нядзеля

разважанні

ЕВАНГЕЛЛЕ

Ян 15, 1–8

Хто застаецца ўва Мне, а Я ў ім, той прыносіць багаты плён

+ Чытанне святога Евангелля паводле Яна.

У той час:

Езус сказаў сваім вучням: Я — сапраўдная вінаградная лаза, а Айцец Мой — вінаградар. Кожную галінку ўва Мне, якая не прыносіць плоду, Ён адразае, і кожную, якая дае плод, ён ачышчае, каб давала яшчэ больш пладоў. Вы ўжо чыстыя дзякуючы слову, якое Я сказаў вам. Заставайцеся ўва Мне, а Я ў вас. Як галінка не можа прынесці плоду сама з сябе, калі не застанецца ў вінаграднай лазе, так і вы, калі не будзеце ўва Мне.

Я — вінаградная лаза, вы — галіны. Хто застаецца ўва Мне, а Я ў ім, той прыносіць багаты плён, бо без Мяне нічога не можаце зрабіць. Хто не застаецца ўва Мне, будзе выкінуты вон, як галіна, і засохне. І збіраюць іх, і кідаюць у агонь, і яна згарае. Калі будзеце ўва Мне і словы Мае ў вас будуць, прасіце, чаго захочаце, і станецца вам. Гэтым уславіцца Айцец Мой, калі вы прынясеце багаты плён і станеце Маімі вучнямі.

Гэта слова Пана.

catholic.by

Калі чуем метафару пра Езуса як сапраўдную вінаградную лазу, звычайна засяроджваем сваю ўвагу на «Яго» галінах і пладах, бо гэта сапраўды важная тэма. Хрыстос, аднак, прыадкрывае тут яшчэ і нейкую глыбінную радасць Бога з-за чалавека, а з іншага боку таксама смутак, калі хтосьці не хоча трываць ў Хрысце, «засыхае» і трапляе ў агонь.

Каб зразумець радасць вінаградара, які трымае ў руках кошык сакавітых гронак вінаграду, напэўна, трэба ўзгадаць цэлы працэс якой-небудзь нашай працы. Калі мы рукамі і розумам старанна працавалі над нейкім праектам, уклалі ў яго мноства часу і энергіі. Даводзілася пераадольваць сумненні, калі штосьці не выходзіла. Можа, нават дакучалі пытанні: які сэнс гэтага майго «вінаградніка», ці будзе нейкі вынік? Аднак потым надыходзіла свята ўраджаю, і цяжар працы замяняўся на цяжар поўных кашоў.

Магчыма, нешта крыху падобнае адчувае Бог, калі глядзіць на Езусавых вучняў. Нябесны Айцец, быццам той вінаградар, і сёння вельмі шмат любові інвестуе ў Касцёл! Па-першае, зашчапіў яго ў сапраўдную Лазу – свайго Сына, Які шчодра жывіць сваім Духам Святым. Па-другое, ачышчае сваім словам ад пустазелля граху, смутку і роспачы. І, нарэшце, спаўняе таксама просьбы, якія прыходзяць да Яго праз Сына.

Сэнс існавання вінаградных галінак у тым, каб яны ажно прагіналіся ад цяжкіх гронак вінаграду. Гэта плады любові, прабачэння, міласэрнасці, вялікадушнасці і мноства іншых цнотаў. Тады і сама Лаза не траўміруецца з-за выдалення бясплодных галінак, і Вінаградар услаўляецца.

Калі я паспрабую паглядзець на сябе і сваё жыццё вачыма Бога, то якія галіны майго жыцця акажуцца пладавітымі, а якія засыхаюць? Што яшчэ павінна быць ачышчана Божым словам ў маіх думках, словах ці ўчынках?

Брат Андрэй Квяцінскі OFMCap, Літва.

  • Праглядаў: 736

28 красавіка, субота

Разважаем над словам Божым

ЕВАНГЕЛЛЕ

Ян 14, 7–14

Хто Мяне бачыў, бачыў і Айца

+ Чытанне святога Евангелля паводле Яна.

У той час:

Езус сказаў сваім вучням: Калі б вы ведалі Мяне, ведалі б і Айца Майго. І ад гэтага часу вы ведаеце Яго і ўбачылі Яго.

Філіп кажа Яму: Пане, пакажы нам Айца і хопіць нам.

Адказаў яму Езус: Філіпе, столькі часу Я з вамі, а ты не ведаеш Мяне? Хто Мяне бачыў, бачыў і Айца. Дык чаму ты кажаш: Пакажы нам Айца? Ці ты не верыш, што Я ў Айцу і Айцец ува Мне? Словы, што Я кажу вам, не ад сябе кажу. Але Айцец, які ўва Мне, Ён чыніць справы свае. Верце Мне, што Я ў Айцу і Айцец ува Мне. А калі не, то верце дзеля саміх учынкаў.

Сапраўды, сапраўды кажу вам: хто верыць у Мяне, будзе рабіць учынкі, якія Я раблю, і большыя за іх зробіць, бо Я іду да Айца Майго. І тое, аб чым папросіце ў імя Маё, Я зраблю гэта, каб ўславіўся Айцец у Сыне. Калі аб чым папросіце Мяне ў імя Маё, Я зраблю гэта.

Гэта слова Пана.

catholic.by

У сённяшнем фрагменце Евангелля мы бачым Езуса, мудрага Педагога, які пабуджае ў вучнях прагненне глыбей і глыбей пазнаваць таямніцы Божыя. Ён кажа: «Вы ведаеце Айца і ўбачылі Яго», на што Філіп просіць: «Пакажы нам Айца», пэўна разумеючы, што можна ўбачыць Айца зрокам цялесным. Але Хрыстус заклікае вучняў, каб развівалі ў сабе іншы зрок – духоўныя вочы сэрца. Пра гэта Ён казаў і раней, калі абраў сабе Дванаццаць: «Шчаслівыя чыстыя сэрцам, бо яны Бога ўбачаць» (Мц 5,8). І вось цяпер, падчас Апошняй Вячэры, Ён прыгадвае ім Сваё нязменнае навучанне і заахвочвае глыбей пазнаваць Яго Боскую сутнасць і таямніцу Найсвяцейшай Тройцы.

            З вялікай моцаю Езус падкрэслівае вучням, что глыбокая вера ў адзінства Найсвяцейшай Тройцы, пазнанне Хрыста духоўнымі вачыма чыстага сэрца здзейсніць, што яны самі будуць рабіць справы нават большыя, чым Езус рабіў, і праз гэта праславіцца Айцец. Аднак толькі Хрыстус робіць справы Сваёй моцаю, а вучні – моцаю Хрыста. Таму нават двойчы Езус паўтарае: «Аб чым папросіце ў імя Маё, Я зраблю гэта».

            Ці намагаюся я глыбей пазнаваць таямніцу Найсвяцейшай Тройцы праз прызначэнне адпаведнага часу на разважанне? Ці ачышчаю сваё сэрца праз пакаянне, праз частае карыстанне сакрамэнтам споведзі? Як выглядае мая падрыхтоўка да споведзі? Ці прашу я ў імя Езуса, ці заклікаю Бога праявіць Яго моц у маім жыцці?

            бр. Яраслаў Крыловіч OFMCap, Беларусь

У сённяшнем фрагменце Евангелля мы бачым Езуса, мудрага Педагога, які пабуджае ў вучнях прагненне глыбей і глыбей пазнаваць таямніцы Божыя. Ён кажа: «Вы ведаеце Айца і ўбачылі Яго», на што Філіп просіць: «Пакажы нам Айца», пэўна разумеючы, што можна ўбачыць Айца зрокам цялесным. Але Хрыстус заклікае вучняў, каб развівалі ў сабе іншы зрок – духоўныя вочы сэрца. Пра гэта Ён казаў і раней, калі абраў сабе Дванаццаць: «Шчаслівыя чыстыя сэрцам, бо яны Бога ўбачаць» (Мц 5,8). І вось цяпер, падчас Апошняй Вячэры, Ён прыгадвае ім Сваё нязменнае навучанне і заахвочвае глыбей пазнаваць Яго Боскую сутнасць і таямніцу Найсвяцейшай Тройцы.

            З вялікай моцаю Езус падкрэслівае вучням, что глыбокая вера ў адзінства Найсвяцейшай Тройцы, пазнанне Хрыста духоўнымі вачыма чыстага сэрца здзейсніць, што яны самі будуць рабіць справы нават большыя, чым Езус рабіў, і праз гэта праславіцца Айцец. Аднак толькі Хрыстус робіць справы Сваёй моцаю, а вучні – моцаю Хрыста. Таму нават двойчы Езус паўтарае: «Аб чым папросіце ў імя Маё, Я зраблю гэта».

            Ці намагаюся я глыбей пазнаваць таямніцу Найсвяцейшай Тройцы праз прызначэнне адпаведнага часу на разважанне? Ці ачышчаю сваё сэрца праз пакаянне, праз частае карыстанне сакрамэнтам споведзі? Як выглядае мая падрыхтоўка да споведзі? Ці прашу я ў імя Езуса, ці заклікаю Бога праявіць Яго моц у маім жыцці?

            бр. Яраслаў Крыловіч OFMCap, Беларусь

  • Праглядаў: 669

27 красвіка, пятніца

Разважаем над словам Божым

ЕВАНГЕЛЛЕ

Ян 14, 1–6

Я — дарога і праўда, і жыцце

+ Чытанне святога Евангелля паводле Яна.

У той час:

Езус сказаў сваім вучням: Няхай не трывожыцца сэрца вашае. Верце ў Бога і ў Мяне верце. У доме Айца Майго шмат святліц. А калі б так не было, ці сказаў бы Я вам, што іду падрыхтаваць месца для вас. І калі пайду і падрыхтую вам месца, прыйду зноў і забяру вас да сябе, каб і вы былі там, дзе Я. А дарогу, куды Я іду, вы ведаеце.

Кажа яму Тамаш: Пане, не ведаем, куды ідзеш. Як жа можам ведаць дарогу?

Езус сказаў яму: Я — дарога і праўда, і жыццё. Ніхто не прыходзіць да Айца інакш, як толькі праз Мяне.

Гэта слова Пана.

catholic.by

Сённяшні фрагмент Евангелля зноў пераносіць нас у Апошнюю Вячэру. Езус кажа: «Няхай не трывожыцца сэрца вашае», бо хвіліну перад гэтым Ён прадказаў адрачэнне Пятра, галавы апосталаў, калі той горача выказваў Яму сваю любоў і вернасць (гл. Ян 13, 37-38). Такім чынам, засцерагаючы вучняў ад легкадумнасці і непастаянства, Міласэрны Збавіцель, адначасова, запэўнівае іх у Божай апецы і прызначэнні для вечнага шчасця.

            Надышоў час, калі мала проста верыць у Бога, як верылі юдэі. Езус пабуджае вучняў задаваць пытанні, каб паўней раскрыць ім глыбіню праўды пра Сабе — Сына Божага.

            Ён называе Сябе ПРАЎДАЮ, бо не мае ў Сабе падзеленнасці, мноства «праўдаў». Таксама называе Сябе ЖЫЦЦЁМ, бо «у Ім мы жывём, рухаемся і існуём» (Дз 17, 28). І называе Сябе ДОРОГАЮ – як Той, хто праз Сябе вядзе нас.

            Ці маю я гарачую любоў да Езуса, ці трывожыцца маё сэрца, што магу не ўбачыць Яго? Які мой давер да Божай апекі? Ці ўмею знаходзіць залатую сярэдзіну, каб, з аднаго боку, не ўпадаць у легкадумнасць, празмерна спадзяючыся на Божую Міласэрнасць, а з іншага боку — не мець сумніву ў Божай моцы і любові да мяне? Ці імкнуся глыбей пазнаць Боскую сутнасць Езуса праз частае чытанне тэкстаў Святога Пісання і разважанне над імі?

            бр. Яраслаў Крыловіч OFMCap, Беларусь

  • Праглядаў: 749

26 красавіка, чацвер

Разважаем над словам Божым

ЕВАНГЕЛЛЕ

Ян 13, 16–20

Хто прымае таго, каго Я пашлю, Мяне прымае

+ Чытанне святога Евангелля паводле Яна.

Калі Езус абмыў вучням ногі, сказаў ім: Сапраўды, сапраўды кажу вам: слуга не большы за свайго гаспадара, і пасланец не большы за таго, хто паслаў яго. Калі гэта ведаеце і чыніце так, вы шчаслівыя.

Не пра ўсіх вас кажу. Я ведаю, каго абраў. Але, каб збылося Пісанне: Хто есць са Мною хлеб, падняў на Мяне сваю пяту. Цяпер, перш чым гэта станецца, кажу вам, каб, калі станецца, вы паверылі, што гэта Я.

Сапраўды, сапраўды кажу вам: хто прымае таго, каго Я пашлю, Мяне прымае, а хто Мяне прымае, прымае таго, хто паслаў Мяне.

Гэта слова Пана.

catholic.by

Каб лепш зразумець словы Хрыста, прыведзеныя ў сённяшнем фрагменце Евангелля, варта прыгадаць, што перад гэтым Езус абмыў ногі сваім вучням і двойчы падкрэсліў, што і яны адзін аднаму павінны абмываць ногі. А цяпер кажа: «Калі гэта ведаеце і чыніце так, вы шчаслівыя». Сапраўды, не дастаткова толькі ведаць навуку і памятаць пра прыклад Настаўніка. Трэба яшчэ і дзейнічаць адпаведным чынам, каб быць шчаслівым у Божым Валадарстве.

            Падрыхтаваўшы вучняў запаведдзю пакорнага і дзейснага стаўлення адзін да аднаго, Езус паказвае нязмерную веліч іх паклікання: «Хто прымае таго, каго Я пашлю, Мяне прымае». І адначасова паказвае сваю Боскую роўнасць Айцу: «Хто Мяне прымае, прымае таго, хто паслаў Мяне».

            Каб вучні падчас выпрабанняў і пераследу не збянтэжыліся, не згубілі веру, як сапраўдны Пан і Валадар прадказвае ім, што нават сярод выбраных апостлаў знаходзіцца здрайца, каб споўніліся словы Пісання. А адначасова гэтымі словамі Ён выказвае вялікую цярплівасць і любоў да Юды Іскарыёта – гэта яшчэ адзін шанс для яго, каб, пачуўшы перасцярогу, ён мог апамятацца, навярнуцца.

            Калі я лічу сябе вучнем Хрыста, як пераймаю прыклад Езуса, які абмыў ногі сваім вучням? Як гэтую навуку рэалізую ў сваім жыцці? Як я прымаю сённяшніх пасланнікаў Хрыста, наступнікаў апосталаў — біскупаў, святароў, іншых пасланых прапаведваць слова Божае? Ці ўспрымаю з павагаю словы перасцярогі, якія часам гучаць для мяне са старонак Святога Пісання, з навучання Касцёла, з вуснаў братоў у веры?

            бр. Яраслаў Крыловіч OFMCap, Беларусь

  • Праглядаў: 713

25 красавіка, серада, Свята св. Марка, Евангеліста

Разважаем над словам Божым

ЕВАНГЕЛЛЕ

Ян 12, 44–50

Я прыйшоў на свет як святло 

+ Чытанне святога Евангелля паводле Яна.

У той час:

Езус усклікнуў і сказаў: Хто верыць у Мяне, не ў Мяне верыць, але ў таго, хто Мяне паслаў. І хто бачыць Мяне, бачыць таго, хто паслаў Мяне. Я прыйшоў на свет як святло, каб кожны, хто верыць у Мяне, не заставаўся ў цемры. І калі хто пачуе словы Мае і не захавае іх, Я не суджу яго. Бо Я прыйшоў не судзіць свет, але свет збавіць.

Хто пагарджае Мною і не прымае слоў Маіх, той мае сабе суддзю: слова, якое Я абвяшчаў, яно будзе судзіць яго ў апошні дзень. Бо Я казаў не ад сябе, але Айцец, які паслаў Мяне, Ён даў Мне запаведзь, што казаць і што гаварыць. І Я ведаю, што запаведзь Ягоная — гэта жыццё вечнае. Таму тое, што Я кажу, кажу так, як сказаў Мне Айцец.

Гэта слова Пана.

catholic.by

Словы, якімі Марк заканчвае сваё Евангелле і якія мы сёння пачулі, нясуць у сабе вельмі багаты змест. Можна глыбока разважаць над кожнай фразай сённяшняга фрагменту.

            Гэтыя словы, якія кажа Езус, маюць асаблівы, урачысты характар, бо яны – апошнія словы да адзінаццаці апосталаў, якія Пан сказаў ім падчас зямнога прабывання. Пра што ж Ён кажа? «Ідзіце па ўсім свеце і абвяшчайце Евангелле». Таму Касцёл з'яўляецца місійным па сваёй натуры. «Хто паверыць, будзе збаўлены». Вера неабходная для збаўлення. Але вера патрабуе супольнасці. Верыць можна толькі верай Касцёла.

            «Хто паверыць і ахрысціцца...» Касцёл не ведае іншага сродку, акрамя хросту, каб адкрыць брамы вечнага шчасця. Хрост з'яўляецца першым і асноўным сродкам для адпушчэння грахоў. «У імя Маё», кажа Пан, Апосталы будуць чыніць цуды. Варта задумацца на веліччу імя Езуса, над моцаю заклікання гэтага імя.

«На хворых ускладаць рукі», «выганяць злых духаў». Вось крыніцы сакрамэнту хворых і практыкі экзарцызму ў Касцёле. «Езус узнёсся на неба і сеў праваруч Бога». Гэтыя сімвалы акрэсліваюць неадваротны ўваход чалавечнасці Хрыста ў хвалу Божую.

            «Пан пацвярджаў слова знакамі». Акт веры, які неабходны для збаўлення, не з'яўляецца слепым памкненнем духа, а мае доказы верагоднасці.

Ці цалкам адпавядае мая вера веры Касцёла? Ці ведаю я веру Касцёла? Як я развіваю ў сабе дар святога хросту? Ці развіваецца атрыманае мною зерне новага жыцця ў Хрысце і дае яно годныя плады?

            бр. Яраслаў Крыловіч OFMCap, Беларусь

  • Праглядаў: 815

24 красавіка, аўторак

ЕВАНГЕЛЛЕ

Ян 10, 22–30

Я і Айцец — адно 

+ Чытанне святога Евангелля паводле Яна.

І было тады ў Ерузалеме свята Пасвячэння святыні. Была зіма. Езус хадзіў у святыні па бабінцы Саламона.

Абступілі Яго юдэі і казалі Яму: Дакуль будзеш трымаць нас у няпэўнасці. Калі Ты Месія, скажы нам адкрыта.

Езус адказаў ім: Я сказаў вам, і вы не верыце. Справы, якія Я чыню ў імя Айца Майго, сведчаць пра Мяне. Але вы не верыце, бо вы не з Маіх авечак. Авечкі Мае слухаюць голас Мой, і Я ведаю іх, і яны ідуць за Мною. І Я даю ім вечнае жыццё навек, і яны не загінуць ніколі, і ніхто не вырве іх з рук Маіх. Айцец Мой, які даў Мне іх, большы за ўсіх. І ніхто не можа вырваць іх з рукі Айца Майго. Я і Айцец — адно.

Гэта слова Пана.


catholic.by

Сёння Евангелле прадстаўляе нам яшчэ адзін дыялог Езуса з юдэямі. Вось нядаўна яны пачулі ад Езуса алегорыю пра Добрага Пастыра і Ягоных авечак, а таксама пра фальшывых пастыраў. Праз некаторы час яны абступілі Езуса і запыталі: «Скажы нам адкрыта, калі ты Месія». На першы погляд можа здавацца, што юдэі шукаюць праўду, узмацненне сваёй веры. Але Езус, які бачыць думкі і намеры сэрцаў, адказвае не на вонкавае пытанне, а на іх думкі і намеры.

            Які ж любячы і міласэрны педагог наш Пан! Юдэяў, якія зноў і зноў хочуць яго спакусіць і злавіць на слове, Ён не адштурхоўвае, не пазбягае размовы з імі, а далей імкнецца прывесці да веры, да Свайго статку. Вось Ён ім звяртае ўвагу: «Вы не з Маіх авечак» і адразу ж кажа, што тут побач ёсць Ягоныя авечкі, якія слухаюць Ягоны голас. І гэтым хоча ўзбудзіць у юдэях добрую рэўнасць, жаданне. Далей кажа пра ўзнагароду – вечнае жыццё, якое трэба разумець як вечнае і трывалае шчасце. А сам Ён – надзейны шлях да яго, бо авечак «ніхто не вырве з рукі Айца», а Ён і Айцец – адно.

            Ці я – сярод тых, хто верыць у Добрага Пастыра? Юдэі верылі ў Бога нябачнага, але цяжка ім было паверыць у Сына Чалавечага. Ці не абмяжоўваюся і я вераю толькі ў нябачнага Бога? Якім чынам я слухаю голас Добрага Пастыра ў бачным Хрыстовым Касцёле?

            бр. Яраслаў Крыловіч OFMCap, Беларусь

  • Праглядаў: 732

23 красавіка, панядзелак

 

ЕВАНГЕЛЛЕ

Ян 10, 11–18

Добры пастыр аддае жыццё сваё за авечак

+ Чытанне святога Евангелля паводле Яна. 

У той час:

Езус сказаў: Я — добры пастыр. Добры пастыр аддае жыццё сваё за авечак. А найміт і не пастыр, якому не належаць авечкі, калі бачыць, што прыходзіць воўк, кідае авечак і ўцякае, а воўк хапае і разганяе іх. Уцякае, бо ён найміт і не клапоціцца пра авечак.

Я — добры пастыр і ведаю сваіх, а Мае ведаюць Мяне, як Мяне ведае Айцец і Я ведаю Айца. І жыццё сваё аддаю за авечак. Ёсць у Мяне і іншыя авечкі, якія не з гэтага двара. І гэтых Мне трэба прывесці, і яны будуць слухаць голас Мой, і будзе адзін статак і адзін пастыр.

За тое любіць Мяне Айцец, што Я аддаю жыццё сваё, каб узяць яго зноў. Ніхто не адбірае яго ў Мяне, але Я сам аддаю яго. Я маю ўладу яго аддаць і маю ўладу зноў узяць яго. Такую запаведзь Я атрымаў ад Айца Майго.

Гэта слова Пана.

catholic.by

Сённяшні фрагмент Евангелля варта спалучыць з тым, аб чым была гаворка раней: цудоўным аздараўленнем сляпога ад нараджэння і ў сувязі з гэтым – пытаннем некаторых з фарысеяў да Езуса: «Ці ж і мы сляпыя?»

            Тады да аўтарытэтных лідэраў ізраэльскага народу, у прысутнасці іншых слухачоў, Езус кіруе маляўнічую алегорыю пра пастыраў і фальшывых пастыраў. Сапраўдны пастыр уваходзіць праз браму – праз словы Святога Пісання, праз навучанне прарокаў. Але цяпер, калі народ і яго духоўныя лідэры ўжо дастаткова былі падрыхтаваныя праз шматлікія знакі і цуды Езуса, Ён адкрыта кажа, што менавіта ў Ім канчаткова выканалася Пісанне і словы Прарокаў. Ягоная місія – даць не толькі аздараўленне ад хваробаў у гэтым зямным жыцці, але даць сапраўдную поўню жыцця, пра якую слухачы нават і не здагадваюцца.

            Гэтыя словы Езус кіруе таксама і да «авечак». Бог кліча кожнага па імені, якое з'яўляецца святым, адвечным і непаўторным. Сапраўдныя авечкі слухаюць голас сапраўднага Пастыра. Тое, што Пастыр ідзе перад імі, можа азначаць, што іх не трэба біць пугаю, як жывёлаў, каб яны былі паслухмянымі.

            Ці з'яўляюся я паслухмянай «авечкай» Божай? Ці ўмею распазнаць голас сапраўднага Пастыра сярод мноства галасоў гэтага свету? Калі я пастаўлены кіраваць іншымі, выхоўваць іншых, маю адказнасць за іншых, то ці «ўваходжу праз сапраўдную браму» – Божае слова і навучанне Хрыстовага Касцёла?

            бр. Яраслаў Крыловіч OFMCap, Беларусь

 

  • Праглядаў: 811

22 красавіка, нядзеля

ЕВАНГЕЛЛЕ

Ян 10, 11–18

Добры пастыр аддае жыццё сваё за авечак 

+ Чытанне святога Евангелля паводле Яна.

У той час:

Езус сказаў: Я — добры пастыр. Добры пастыр аддае жыццё сваё за авечак. А найміт і не пастыр, якому не належаць авечкі, калі бачыць, што прыходзіць воўк, кідае авечак і ўцякае, а воўк хапае і разганяе іх. Уцякае, бо ён найміт і не клапоціцца пра авечак.

Я — добры пастыр і ведаю сваіх, а Мае ведаюць Мяне, як Мяне ведае Айцец і Я ведаю Айца. І жыццё сваё аддаю за авечак. Ёсць у Мяне і іншыя авечкі, якія не з гэтага двара. І гэтых Мне трэба прывесці, і яны будуць слухаць голас Мой, і будзе адзін статак і адзін пастыр.

За тое любіць Мяне Айцец, што Я аддаю жыццё сваё, каб узяць яго зноў. Ніхто не адбірае яго ў Мяне, але Я сам аддаю яго. Я маю ўладу яго аддаць і маю ўладу зноў узяць яго. Такую запаведзь Я атрымаў ад Айца Майго.

Гэта слова Пана.

catholic.by

У сённяшнюю нядзелю ў касцёлах чытаецца Евангелле пра Езуса, Добрага Пастыра. Езус Сам прадстаўляе Сябе як Добрага Пастыра. Статак – гэта Ягоны Касцёл, Божы Народ, які пакліканы сабраць у сабе ўсіх дзяцей Божых у дасканалым адзінстве. Хаця авечкамі ў Касцёле кіруюць, па волі Божай, пастыры-людзі, аднак няспынна вядзе авечак і корміць іх Сам Хрыстус – Кіраўнік пастыраў.

            Таксама Езус прыводзіць доказы, якія павінны ўзмоцніць у слухачоў веру ў Яго. Сапраўдны Пастыр – той, якія з любові аддае жыццё сваё за авечак. Аддае добраахвотна, можа не аддаваць. Але таксама мае Боскую моц, каб зноў уваскрэснуць.

            Ягоныя авечкі маюць асаблівае веданне, кім з'яўляецца Ён. Але гэта іншыя веды, чым тое, як Ён ведае Айца. Езус прагне, каб усе людзі далучыліся да статка Ягоных авечак.

            Пройдзе няшмат часу, і тыя, хто слухаў тады словы Езуса, убачаць сапраўдную ахвяру Добрага Пастыра, а Пётр і апосталы, апранутыя ў моц Духа Святога, будуць абвяшчаць ім Уваскрасенне Хрыста, кажучы, што Ён – «камень, адкінуты будаўнікамі, які стаўся галавою вугла» (Пс 118), што акрамя Езуса «няма іншага імя пад небам, дадзенага людзям, у якім маглі б мы атрымаць збаўленне» (Дз 4).

            Таксама сённяшнія словы Езуса вучаць нас любові. Мы не чуем ад Яго: «Вы павінны любіць», але ў словах Езуса бачым любоў Добрага Пастыра да нас, чуем пра адносіны з Айцом, які любіць Яго. Ці ж авечка з Хрыстовага статка, якая слухае свайго Пастыра, можа жыць па іншых законах, чым па законах любові, «якую даў нам Айцец, каб мы былі названыя дзецьмі Божымі, і імі з'яўляемся» (1 Ян)?

            Ці я ў поўні належу да Божага статка – Хрыстовага Касцёла? Ці, можа, мне яшчэ трэба прайці пэўную дарогу асабістага навяртання?

Якія мае адносіны да пастыраў-людзей у Касцёле? Ці веру, што праз іх дзейнічае і вядзе мяне Добры Пастыр – Хрыстус?

                        Якім чынам я наследую ў сваім жыцці прыклад Добрага Пастыра, які аддаў жыццё за авечак? Ці ўзрастае ўва мне любоў, «якую даў нам Айцец»?

            «Мае авечкі ведаюць Мяне», – кажа Пан. Ці паглыбляю я сваю знаёмства з Езусам праз чытанне Святога Пісання, навучання Касцёла, малітву?

бр. Яраслаў Крыловіч OFMCap, Беларусь

  • Праглядаў: 873

21 красавіка, субота

ЕВАНГЕЛЛЕ

Ян 6, 60–69 

Да каго мы пойдзем? Ты маеш словы жыцця вечнага

+ Чытанне святога Евангелля паводле Яна.

У той час:

Многія з вучняў Езуса казалі: Цяжкая гэтая мова. Хто можа яе слухаць?

Але Езус, ведаючы, што вучні Ягоныя наракаюць на гэта, сказаў ім: Ці гэта спакушае вас? А калі ўбачыце Сына Чалавечага, які будзе ўзыходзіць туды, дзе быў раней? Дух ажыўляе, цела ж ні на што не прыдатнае. Словы, якія Я кажу вам, ёсць духам і жыццём. Аднак ёсць між вас тыя, хто не верыць. Бо Езус ад пачатку ведаў, хто не верыць і хто Яго выдасць. І сказаў: Для таго Я  сказаў вам, што ніхто не можа прыйсці да Мяне, калі гэта не будзе дадзена яму Айцом. 

З гэтага часу многія вучні Ягоныя адышлі ад Яго і ўжо не хадзілі з Ім. Тады Езус сказаў Дванаццаці: Ці вы таксама хочаце адысці? 

Адказаў Яму Сымон Пётр: Пане, да каго мы пойдзем? Ты маеш словы жыцця вечнага. А мы паверылі і спазналі, што Ты ёсць Святы Бога.

Гэта слова Пана.

catholic.by

“Сыны чалавечыя, дакуль жа будзеце цвёрдыя сэрцам?” (гл. Пс 4,3) Няўжо не ведаеце праўды і не верыце ў Сына Божага (гл. Ян 9, 35)? Вось, Ён штодзённа прыніжае сябе (гл. Флп 2, 7), падобным чынам як тады, калі з каралеўскіх тронаў (Мдр 18, 4) прыйшоў ва ўлонне Панны. Штодзённа прыходзіць да нас ва ўбогай постаці. Штодзённа сыходзіць з улоння Айца (гл. Ян 1, 18) на алтар у руках святара. І як паказаўся Святым Апосталам у сапраўдным целе, так і зараз паказваецца нам у святым Хлебе. І як яны сваім цялесным зрокам бачылі толькі Яго цела, але верылі, што Ён Бог, бо спаглядалі вачамі духа, так і мы, бачучы хлеб і віно цялеснымі вачыма, будзем намагацца бачыць і цвёрда верыць, што гэта Яго жывое і сапраўднае Найсвяцейшае Цела і Кроў. І так заўсёды Пан  прабывае з веруючымі, як сам кажа: Вось Я з вамі ажно да сканчэння свету (гл. Мц 28,20).

Св. Францішак Ассізскі. Настаўленні. 1. Цела Пана.

  • Праглядаў: 743

20 красавіка, пятніца

ЕВАНГЕЛЛЕ

Ян 6, 52–59

Цела Маё — праўдзівы спажытак, а кроў Мая — праўдзівы напой

+ Чытанне святога Евангелля паводле Яна.

У той час:

Юдэі спрачаліся паміж сабою, кажучы: Як Ён можа даць нам есці сваё цела?

Езус сказаў ім: Сапраўды, сапраўды кажу вам: калі не будзеце есці цела Сына Чалавечага і піць крыві Ягонай, не будзеце мець у сабе жыцця. Хто есць Маё цела і п’е Маю кроў, мае жыццё вечнае, і Я ўваскрашу яго ў апошні дзень.

Бо цела Маё — праўдзівы спажытак, а кроў Мая — праўдзівы напой. Хто есць Маё цела і п’е Маю кроў, ува Мне ёсць, а Я — у ім.

Як паслаў Мяне жывы Айцец, і Я жыву Айцом, так і той, хто есць Мяне, будзе жыць Мною. Гэта той хлеб, які сышоў з неба, а не той, які елі айцы вашыя і памерлі. Хто есць хлеб гэты, будзе жыць навекі.

Гэта сказаў Ён у сінагозе, калі навучаў у Кафарнауме.

Гэта слова Пана.

catholic.by

Ці задумваліся вы калі-небудзь, як функцыянуюць у нашым жыцці розныя знакі? Калі пад’язджаем да нейкага населенага пункта, звычайна бачым пры дарозе знак, які папярэджвае і інфармуе пра месца, якое пачынаецца за ім. Сам знак з’яўляецца толькі маленькай часткай той рэчаіснасці, якую азначае, ён кіруе да яе, дапамагае лепш яе зразумець. Гэтак знак населенага пункту не з’яўляецца ўсім горадам, пра які гаворыць, бо горад – рэчаіснасць непраўнальна багацейшая, чым просты знак.

Водар і смак ранішняй кавы, усмешка блізкага чалавека, поспех на працы, асалода адпачынку – усё гэта важныя дробязі, без якіх жыццё было б не такім каляровым. Мы ядзім і п’ем, дыхаем і ходзім, спім і прачынаемся. Здавалася б, з падобных рэчаў і складаецца наша жыццё ў свеце. Але нягледзячы на разнастайнасць гэтых праяваў жыцця, яны не з’яўляюцца самім жыццём. Гэтыя прыгожыя і прыемныя дробязі дадзеныя нам як знак і прадвяшчэнне жыцця сапраўднага, якое ўжо пачынаецца, але яшчэ не споўнілася.

            Самім жыццём і даўцам сапраўднага жыцця з’яўляецца толькі Бог, і толькі ў еднасці з Ім жыццё наогул магчыма. Таму Езус спачатку засцерагае: “Сапраўды, сапраўды кажу вам: калі не будзеце есці цела Сына Чалавечага і піць крыві Ягонай, не будзеце мець у сабе жыцця. Хто есць Маё цела і п’е Маю кроў, мае жыццё вечнае”. Тут Хрыстос гаворыць ужо не пра знакі жыцця, а пра само жыццё як рэчаіснасць: “Цела Маё — праўдзівы спажытак, а кроў Мая — праўдзівы напой”. “Як паслаў Мяне жывы Айцец, і Я жыву Айцом, так і той, хто есць Мяне, будзе жыць Мною”.

Было б нейкім непаразуменннем, калі б мы задавольваліся толькі знакамі жыцця і не хацелі ўдзельнічаць у самім жыцці. Гэта словы, поўныя радасці, бо аказваецца, што можна жыць непараўнальна паўней, чым проста есці і піць.

            Ці не пражываю свае дні павярхоўна, без роздумаў пра поўню жыцця? Ці не блытаю знакі жыцця з самім жыццём? Наколькі рэгулярна прымаю Святую Камунію?

            Брат Андрэй Квяцінскі OFMCap, Літва.

  • Праглядаў: 724

19 красавіка, чацвер

ЕВАНГЕЛЛЕ

Ян 6, 44–51

Я хлеб жывы, які сышоў з неба 

+ Чытанне святога Евангелля паводле Яна.

У той час:

Езус сказаў народу: Ніхто не можа прыйсці да Мяне, калі Айцец Мой, які паслаў Мяне, не прыцягне яго, і Я ўваскрашу яго ў апошні дзень. У прарокаў напісана: Усе будуць навучаны Богам.

Кожны, хто чуў ад Айца і навучыўся, прыйдзе да Мяне. Гэта не значыць, што хтосьці бачыў Айца; толькі той, хто ад Бога, бачыў Айца. Сапраўды, сапраўды кажу вам: хто верыць у Мяне, мае жыццё вечнае.

Я ёсць хлеб жыцця. Айцы вашыя елі манну ў пустыні і памерлі. А гэта — хлеб, які сыходзіць з неба, каб той, хто есць яго, не памёр. Я хлеб жывы, які сышоў з неба. Калі хто будзе есці хлеб гэты, будзе жыць вечна. А хлеб, які Я дам, гэта цела Маё дзеля жыцця свету.

Гэта слова Пана.

catholic.by

Прад Богам людзі часамі паводзяць сябе як дурненькія ўбунтаваныя падлеткі, якія ў бацьках бачаць пагрозу сваёй свабодзе. Тады Божы закон і Ягоная воля ўяўляюцца ім як бацькоўскі капрыз, а не праява любові. Парушэнне правіл трэба старанна хаваць, бо могуць пакараць, чагосьці там пазбавіць. Такі падлетак хоць і сын свайму бацьку, але паводўіць сябе не па-сыноўску, уцякае ад бацькоўскай любові. Калі ставімся да Бога падобным чынам, то сапраўдны вобраз Айца затуманьваецца нашым бунтам.

“Гэта не значыць, што хтосьці бачыў Айца; толькі той, хто ад Бога, бачыў Айца”. Езус, паслухмяны Сын свайго Айца, бачыць Бога абсалютна выразна. Ён, быццам наш старэйшы брат, запрашае і нас быць сынамі з падобнай паслухмянасцю, як у Яго. Толькі калі згодзімся быць сынамі для Бога, здолеем спасцігнуць, наколькі Бог па-сапраўднаму Айцец.

Ці стаў я дарослым ў адносінах з Нябесным Айцом? Чым для мяне з’яўляецца статус божага дзіцяці – яшчэ зняволеннем ці ўжо свабодай? Ці не ўцякаю я ад Айца, ці дазваляю Яму “прыцягнуць” мяне да сябе?

Брат Андрэй Квяцінскі OFMCap, Літва.

 

  • Праглядаў: 695

7 красавіка, субота

ЕВАНГЕЛЛЕ

Мк 16, 9–15

Ідзіце па ўсім свеце і абвяшчайце Евангелле

+ Чытанне святога Евангелля паводле Марка.

Калі Езус уваскрос раніцай у першы дзень тыдня, Ён з’явіўся найперш Марыі Магдалене, з якой Ён выгнаў сем злых духаў. Яна пайшла і абвясціла тым, хто быў з Ім, якія былі ў жалобе і плакалі. А яны, хоць і пачулі, што Ён жывы і што яна Яго бачыла, не паверылі.

Пасля гэтага Ён з’явіўся ў іншай постаці двум з іх, якія ішлі ў вёску. Тыя вярнуліся і абвясцілі астатнім, але і ім не паверылі.

Нарэшце, з’явіўся Адзінаццаці, калі яны сядзелі за сталом, і папракаў іх за нявер’е і жорсткасць сэрца, бо не паверылі тым, хто бачыў Яго ўваскрослага.

І сказаў ім: Ідзіце па ўсім свеце і абвяшчайце Евангелле ўсякаму стварэнню.

Гэта слова Пана.

Новае жыццё з Хрыстом – гэта не штосьці такое, што можна было б раз і назаўсёды здабыць і валодаць ім без магчымасці страты так, быццам валодаеш рахункам у банку або кватэрай ў доме. Новае жыццё з уваскрослым Езусам – гэта штосьці такое, што трэба пражыць. Штосьці, што часам мы губляем з-за сваёй людской слабасці і вяртаем дзякуючы Божаму слову і сакрамэнтам. Гэта штосьці, што можа ў нас памерці, калі мы замыкаемся ў сабе, ізалюемся ад людзей і свету, калі пагружаемся ў няспынны смутак і плач.

Новае жыццё з Хрыстом таксама можа і павінна ў нас развівацца, павялічвацца, памнажацца. Атрымліваецца гэта тады, калі мы прадпрымаем рызыку “пайсці на ўвесь свет, каб абвяшчаць Евангелле ўсякаму стварэнню”. Божае жыццё ў нас замірае, калі мы баімся дзяліцца ім з іншымі людзьмі, і расцвітае, калі абвяшчаем сведачанне пра Яго ўсяму свету. Трэба, аднак, чыніць гэта падобным чынам, як Пан Езус. Трэба быць больш сведкам, чым настаўнікам, больш дзяліцца, чым пераконваць, больш любіць, чым насычаць уласную амбіцыю, здабываючы новых членаў супольнасці. У Божага жыцця, новага жыцця, ёсць шанец быць прынятым многімі людзьмі толькі пры ўмове, што мы самі будзем гатовы даваць гэтым людзям сваё жыццё.

Як я спаўняю даручаную мне місію абвяшчэння Евангелля? Стаўлюся да гэтага як да здабывання новых членаў супольнасці ці як да давання сэрца людзям, якія чакаюць любові?

Брат Міхал Дэя OFMCap, Польшча.

  • Праглядаў: 940

6 красавіка, пятніца

ЕВАНГЕЛЛЕ

Ян 21, 1–14

Езус падышоў, узяў хлеб і падаў ім, і таксама рыбу 

+ Чытанне святога Евангелля паводле Яна.

У той час:

Езус зноў з’явіўся вучням сваім каля Тыберыядскага мора. А з’явіўся так. Былі разам Сымон Пётр, Тамаш, званы Дыдым, Натанаэль з Каны Галілейскай, сыны Завядзея і двое іншых з вучняў Ягоных. Сымон Пётр кажа ім: Іду лавіць рыбу. Яны адказалі яму: І мы пойдзем з табою. Пайшлі і селі ў човен, але ў тую ноч нічога не злавілі.

Калі ўжо развіднела, Езус стаяў на беразе. Але вучні не ведалі, што гэта быў Езус. Кажа ім Езус: Дзеці, ці маеце чаго з’есці? Яны адказалі Яму: Не. 

А Ён сказаў ім: Закіньце сетку з правага боку чаўна і знойдзеце. Яны закінулі і не маглі ўжо выцягнуць яе з-за мноства рыбы.

Тады вучань, якога любіў Езус, сказаў Пятру: Гэта Пан. Калі Сымон Пётр пачуў, што гэта Пан, падперазаўся вопраткай, бо быў голы, і кінуўся ў мора. А іншыя вучні прыплылі на чаўне, бо недалёка былі ад берага, локцяў каля двухсот, а сетку з рыбай цягнулі за сабою.

І калі выйшлі на бераг, убачылі распаленае вогнішча, а на ім пакладзеную рыбу і хлеб. І сказаў ім Езус: Прынясіце яшчэ рыбы, што цяпер налавілі. Пайшоў Сымон Пётр і выцягнуў на бераг сетку, поўную вялікіх рыб, якіх было сто пяцьдзесят тры. І хоць іх было столькі, сетка не парвалася. Кажа ім Езус: Хадзіце ж, снедайце! Ніхто з вучняў не адважыўся спытацца ў Яго: Хто Ты? – бо ведалі, што гэта Пан. А Езус падышоў, узяў хлеб і падаў ім, а таксама і рыбу.

Гэта ўжо трэці раз з’явіўся Езус вучням пасля свайго ўваскрасення.

Гэта слова Пана.

Як для падтрымання і захавання цялеснага жыцця неабходна харчаванне, гэтак жа неабходна своеасаблівае харчаванне, каб падрымліваць і захоўваць Божае жыццё ў чалавеку, каб яно ў ім не памерла. Такая думка выплывае з сённяшняга Евангелля. Вучні не маюць чаго есці, ў іх нічога няма на сняданак. Хоць не пагражае ім смерць з-за голаду, аднак гэты балючы недахоп з’яўляецца сімвалам іншага галадання і іншай смерці: галадання па блізкасці з Хрыстом і смерці з-за аддалення ад Яго. Каб жыць, целу патрэбен хлеб і рыба, а душы патрэбен Той, прысутнасць Якога сімвалізуе спечаная рыба і хлеб – Езус Хрыстус. Блізкасць уваскрослага Езуса з’яўляецца той пажывай, якая наталяе душу, наталяе Божым жыццём. Праблема, аднак, ў тым, што распазнаваць знакі Ягонай рэальнай блізкасці і прысутнасці нам даводзіцца вучыцца. Блізкасць можа праяўляцца разнастайнымі спосабамі, а мы часцей за ўсё ведаем толькі некаторыя з іх, прычым толькі найбольш асноўныя, якія вынікаюць з патрэбаў цела. Бывае таксама, што мы баімся блізкасці, бо менавіта ў ёй, магчыма, мы спазналі насілле.

Блізкасць Езуса не насільная. Блізкасць Езуса – гэта далікатнасць, інтымнасць, чуласць. Яна настолькі далікатная, што нам даводзіцца цярпліва вучыцца, каб не толькі убачыць яе, але перад усім пражыць яе ў сабе і наталіцца ёю, зачэрпнуць з яе сілы, каб прыгожа, Божым спосабам жыць.

Як я пражываю блізкасць? Яна для мяне звязана з пачуццём бяспекі ці пагрозы? Ці блізкі я сам сабе?

Брат Міхал Дэя OFMCap, Польшча.

  • Праглядаў: 636

5 красавіка, чацвер

ЕВАНГЕЛЛЕ

Лк 24, 35–48

Так напісана, што Месія павінен цярпець і ўваскрэснуць на трэці дзень 

+ Чытанне святога Евангелля паводле Лукі.

У той час:

Вучні Езуса расказалі пра тое, што здарылася ў дарозе, і як яны пазналі Езуса ў ламанні хлеба.

Калі яны казалі пра гэта, сам Езус стаў сярод іх і сказаў: Спакой вам.

Здзіўленыя і напалоханыя яны думалі, што бачаць духа. Але Ён сказаў ім: Чаму засмуціліся, і чаму сумненні ўзніклі ў вашых сэрцах? Паглядзіце на Мае рукі і ногі: гэта Я. Дакраніцеся да Мяне і пераканайцеся: бо дух не мае цела і касцей; як бачыце, Я іх маю. Пасля гэтых слоў Ён паказаў ім рукі і ногі.

А калі яны ад радасці яшчэ не верылі і дзівіліся, Ён сказаў ім: Ці маеце тут што з’есці? Яны падалі Яму кавалак печанай рыбы. Ён узяў і еў перад імі.

І сказаў ім: Гэта словы Мае, сказаныя вам, калі Я быў яшчэ з вамі, што павінна збыцца ўсё напісанае пра Мяне ў законе Майсея і ў прарокаў, і ў псальмах. Тады асвяціў іх розум, каб яны разумелі Пісанне.

І сказаў ім: Так напісана, што Месія павінен цярпець і ўваскрэснуць на трэці дзень з мёртвых, і ў Ягонае імя павінна абвяшчацца пакаянне дзеля адпушчэння грахоў усім народам, пачынаючы ад Ерузалема. А вы – сведкі гэтага.

Гэта слова Пана.

Падрабязней …5 красавіка, чацвер

  • Праглядаў: 713